Egbert Geerts van der Veen

Egbert Geerts is 14 januari 1870 geboren aan de Nieuwe Streek van Veenwoudsterwal, op dezelfde dag als zijn tweelingbroer Pier. Het geboortehuis bestaat denk ik niet meer, het stond op de plaats van het huidige adres Streek 21. Officieel viel het perceel onder Hardegarijp, in 1870 is het huisnummer 151.

Zijn vader Geert Theunis is visser, daarnaast is hij eigenaar van een paar perceeltjes hooi en rietland, waar hij de opbrengst van verkoopt. Het huis en de visserij heeft hij overgenomen van zijn vader Teunis Piers, met wie hij lang de woning heeft gedeeld. Een half jaar nadat Egbert 11 jaar is geworden veranderd zijn leven ingrijpend. Op 10 juli 1881, 's nachts om 1 uur, komt zijn vader plotseling te overlijden. Een dag later om 7 uur 's ochtends overlijdt eveneens zijn moeder. De kinderen, die allemaal nog minderjarig zijn worden op verschillende plaatsen ondergebracht bij gastgezinnen, vaak bij naaste familie. Zo komt Egbert in Veenwouden te wonen, waar hij wordt opgenomen in het gezin van Foppe Jansma. Foppe is getrouwd met Trijntje, de oudste zuster van Egberts moeder. Egbert wordt gescheiden van zijn tweelingbroer Pier. Die gaat naar de Kooten, tegenwoordig Kootstertille, en komt in het gezin van Aldert Hietkamp. Een zoon van Aldert, Luitzen, is weduwnaar van Antje Annes van der Veen, een nicht van Egbert en Pier. Antje is twee jaar daarvoor op 24 jarige leeftijd overleden.

Egbert's ouderlijke huis aan de Streek, dat zijn grootvader Teunis Piers in 1827 voor 60 gulden op een veiling heeft gekocht, en waar zijn vader zijn hele leven heeft gewoond, wordt tegen het einde van 1881 geveild, nadat eerder al het vissersgerei en de huisraad bij opbod is verkocht.

Egbert woont 10 jaar in Veenwouden tot 1891, het jaar waarin Foppe Jansma komt te overlijden. Tussen 1881 en 1891 zijn nog twee kinderen uit het gezin bij Foppe komen wonen, n.l. zijn tweelingbroer Pier en zijn jongste broer Hendrik. Na het overlijden van Foppe gaat Egbert naar zijn zuster Antje, zij is in 1882 getrouwd met Kornelis Sijes Jeltema. Zij hebben twee dochters, Sytske en Hiltje, en wonen aan het Rietveld onder Rinsumageest. Hier blijft Egbert wonen tot zijn huwelijk met Sytske Klazes Bouwer in 1894. En hoewel er in de burgerlijke stand van Dantumadel geen aantekening van is gemaakt, heb ik reden om aan te nemen dat zij ook in de jaren daarna bij Kornelis en Antje hebben gewoond. Sytske Klazes werkte voor haar trouwen bij P.J. Boelstra in Stiens als dienstmeid. Pas een jaar na hun huwelijk, twee maanden nadat hun oudste zoon Geert is geboren, is Sytske officieel overgeschreven van Stiens naar Rinsumageest. Daar bewonen zij hetzelfde huisnummer als Kornelis en Antje, en we mogen dus aannemen dat Geert Egberts daar, aan het Rietveld, is geboren. En mogelijk ook het tweede kind, dochter Jitske. In haar geboorteakte staat dat zij in Veenwouden is geboren, en dat haar ouder in dat dorp wonen, maar in het archief van de burgerlijke stand is er niets van terug te vinden. Wat wel vaststaat is dat het gezin met beide kinderen op 6 juni 1897 naar Hardegarijp is verhuist.

Daar, in Hardegarijp, waar Egbert vermoedelijk een seizoen als arbeider bij een boer werkt, delen zij een arbeiderswoning met Frans Wiegers Hoekstra en zijn vrouw Trijntje Zandberg. Hier wordt in december 1897 hun zoon Klaas Egberts geboren. Bij de Hoekstra's wordt in dezelfde maand ook een zoon geboren. Het volgende jaar, in augustus 1898 verhuist het gezin naar Lekkum, vlak bij Leeuwarden.

Te Lekkum wordt in April 1900 dochter Sytske geboren. Dan, 4 maanden later, overlijd hun oudste dochter Jitske, nog maar 4 jaar oud. In januari 1902 wordt opnieuw een meisje geboren dat de naam Jitske krijgt. Zij zal slechts 4 maanden oud worden, overlijd in mei van hetzelfde jaar. Vijf jaren later, in de zomer van 1907 sterft Sytske Klazes Bouwer. Er komt hulp in de huishouding in de persoon van Antje Jacobs van Dellen. Egbert Geerts besluit dan om zijn oudste zoon, Geert Egberts, onder te brengen bij zijn zuster Antje in Rinsumageest. Geert Egberts is op dat moment bijna 12 jaar oud, en de geschiedenis lijkt zich te herhalen; net als zijn vader op die leeftijd wordt hij als 'wees' ondergebracht bij familie.

Als Antje Jacobs in augustus 1908 vertrekt als huishoudster, zoekt Egbert iemand anders. Zo komt in oktober 1908 Jantje Nammensma in het gezin. Blijkbaar konden beiden het samen goed vinden, want 10 maanden later, augustus 1909 zijn zij getrouwd. Het echtpaar verhuist dan van Lekkum 110 naar Eigen Brood Bovenal 66 in Leeuwarden. Het huis is eigendom van de Hervormde Diakonie, en een van de eerste voorbeelden van sociale woningbouw in de stad Leeuwarden.

In dat huis krijgen Egbert en Jantje twee dochters, Aafke en Anna Petronella. In 1922, de kinderen van Sytske Klazes zijn dan allemaal de deur uit, verhuizen zij naar de Jacobus van Aken straat 1. De jaren daarna verhuizen zij nog verschillende malen, in 1932 naar de P. de Swartstraat 14, en in 1939 naar de 2e Saskiadwarsstraat nummer 6. Het beroep van Egberts Geers wordt in de burgerlijke stand aangegeven als bloemist. Dit is niet, wat sommigen mogen denken, een handelaar in bloemen, maar een tuinman, iemand die siertuinen en parken onderhoud. Egbert werkte als tuinman bij het st. Anthony Gasthuis in Leeuwarden.

In 1948 is Egbert Geerts overleden in Kollum, ten huize van de familie van der Horn. Er wordt verteld dat hij in de oorlog verbleef in het gereformeerde rusthuis aan het Hoeksterkerhof te Leeuwarden. Tijdens de oorlog moest het rusthuis worden ontruimd. De bewoners zijn opgenomen bij particulieren. Zo is Egbert Geerts in Kollum verzeild geraakt. Na afloop van de oorlog zou hij in Kollum zijn gebleven omdat hij ernstig ziek was. Ik heb geen dokumenten gevonden die dit verhaal bevestigen.